SIKÇA SORULAN SORULAR (S.S.S.)
JENERATÖR NEDİR ?
MOTOR NEDİR ?
JENERATÖRÜN TİTREŞİMİ NASIL AZALTILIR ?
Not: Şase ile grup arasında titreşim takozu mevcut ise tekrar şase altına titreşim takozu koymak isterseniz AKSA yetkili servisine danışınız.
JENERATÖR SES YAPAR MI, NE KADAR YAPAR ?
JENERATÖR UZUN SÜRE KULLANILMAYACAKSA NE YAPILMALI ?
JENERATÖR İÇİN ORJİNAL PARÇA TEMİNİ NASIL SAĞLANIR ?
Kimyasal enerjiyi (motorin, benzin vb.) ısı enerjisine, ısı enerjisini mekanik enerjiye, mekanik enerjiyi de elektrik enerjisine çeviren elektro-mekanik sistemler topluluğudur.
Jeneratör Parçaları Nelerdir ?
Jeneratörün Ana Parçaları;
JENERATÖRDE HANGİ TİP YAKIT EN İYİSİDİR ?
Jeneratör Parçaları Nelerdir ?
Jeneratörün Ana Parçaları;
- Motor
- Alternatör
- Kontrol Panosu
- Taşıyıcı Şase ve Yakıt Deposu
- Radyatör
- Akü
- Çıkış Şalter Panosu
- Blok Suyu Isıtıcısı
- Soğutma Fanı
- Elektrikli Marş Motoru
- Egzoz Susturucusu
- Turbo Şarj
- Anti-Vibrasyon Takozları
- Kaldırma Mapası
- Topraklama Noktası
- Kuru Tip Ağır Hizmet Filtresi
Dizel:
Avantajları;
Avantajları;
JENERATÖR NEREDE VE NASIL KULLANILIR ?
Avantajları;
- Yakıt depolanabilir
- Kolay tedarik edilir
- Yakıt kolay alev almaz
- Büyük yakıt deposu montajı sistem fiyatını artırır
Avantajları;
- Yakıt depolanmasına ihtiyaç yoktur.
- Çevrecidir, doğaya zararlı gazlar salmaz.
- Ses düzeyi dizel jeneratörlere göre daha düşüktür
- Şebeke enerjisi kesildiğinde, yedek jeneratör enerjisi sürekli hazırdır
- Elektrik üretim maliyeti diğer jeneratörlere göre çok daha uygundur
- Yakıt kaynağının sınırı yoktur
- Doğal afet durumunda yakıt olmayacaktır. (deprem vs.)
- İlk kurulum maliyetleri dizele göre daha yüksektir.
- Doğalgaz altyapısı hattı mevcut olmayan yerlerde kullanılamaz.
Tipik uygulamaları dört gruba ayırmak mümkündür
AKSA JENERATÖR MODELLERİNİ İSİMLERİNDEN NASIL AYIRT EDEBİLİRİM ?
- Evde, mağaza ve kliniklerde,
- Aydınlatma ve elektrikli aletlerin yedek güç ihtiyacında,
- Eğlence, dinlence yerlerinde (kamp, tekne, parti) ve seyyar pazarlarda,
- Endüstriyel sahada (üretim yerleri ve atölyelerde) kullanılırlar.
A C 1100 = Aksa Cummins 1100 kVA
AC: Cummins
AD: Doosan
AP: Perkins
AJD: John Deere Serisi
ALP: Lister Petter
AMT: Mitsubishi (11-33 kVA arası Mitsubishi motorlu)
ADG: Doosan/PSI Doğal Gazlı Serisi
ALG: Lovol Doğal Gazlı Serisi
APG: PSI ve Perkins Doğal Gazlı Serisi
APD: Aksa Power Dizel
AB (Portatif): Beriggs&Stratton (Vanguard) Portatif
ABG (Portatif): Briggs&Stratton (Vanguard) Gazlı Portatif
AKSA JENERATÖR’ÜN ÜRETİM YELPAZESİNDE HANGİ ÜRÜNLER VAR ?
AC: Cummins
AD: Doosan
AP: Perkins
AJD: John Deere Serisi
ALP: Lister Petter
AMT: Mitsubishi (11-33 kVA arası Mitsubishi motorlu)
ADG: Doosan/PSI Doğal Gazlı Serisi
ALG: Lovol Doğal Gazlı Serisi
APG: PSI ve Perkins Doğal Gazlı Serisi
APD: Aksa Power Dizel
- APD …. M (825-2500 kVA arası Mitsubishi motorlu)
- APD …. C (Aksa Alternatörlü - Cummins Serisi )
- APD …. A (Aksa Alternatörlü - Aksa Serisi)
AB (Portatif): Beriggs&Stratton (Vanguard) Portatif
ABG (Portatif): Briggs&Stratton (Vanguard) Gazlı Portatif
- Benzinli-Dizel Taşınabilir (Portatif) jeneratör setleri (1-10 kVA)
- Dizel jeneratör setleri (4-3.000 kVA) (50Hz / 0.4 kV – 13.8 kV)
- Doğal gazlı jeneratör setleri (8- 2500 kVA)
- Marin yardımcı jeneratör setleri (4-1000 kW)
- Hibrit jeneratör setleri (6-20kW)
- Aydınlatma Kulesi (4-20 kVA)
- Mobil jeneratör setleri
- Jeneratör seti aksesuarları
- Ses yalıtımlı kabinler
- Senkronizasyon panoları (Jeneratör-Jeneratör / Jeneratör-Şebeke, Sürekli veya Geçiş Senkronları / Orta Gerilim-Yüksek Gerilim) bulunmaktadır.
Yakıt olarak ifade edilen (Benzin yahut Dizel) sıvıları yüksek basınç altında ve anlık yüksek sıcaklık derecelerinde yakmak suretiyle kimyasal enerjiyi mekanik enerjiye çeviren düzeneklere içten yanmalı motor yada kısaca MOTOR denir. Motorlar kuvvet makineleridir.
Kuvvet makineleri yakacak maddelerinin (kömür, benzin, motorin, LPG) veya doğal enerji kaynaklarındaki (akarsular, rüzgar) enerjiyi mekanik enerjiye dönüştüren makinelerdir.
Dizel Motor Tanımı (İçten Yanmalı Motor)
Dizel motor, içten yanmalı bir motor tipidir. Kimyasal enerjiyi ısı enerjisine, ısı enerjisini de mekanik enerjiye çevirmek amacıyla üretilmiş mekanik parçalar bütünüdür.
Daha özel bir dizel motor tanımı ise; oksijen içeren atmosferik havanın sıkıştırılarak yüksek basınç ve sıcaklığa ulaşması ve silindir içine püskürtülen yakıtın bu sayede alev alması ve patlaması prensibi ile çalışan bir motordur.
Benzinli motorlardan farklı olarak ateşleme için bujiye ve yakıt oksijen karışımını oluşturmak için karbüratöre ihtiyaç yoktur.
4 Zamanlı Motor Çalışma Prensibi
ALTERNATÖR NEDİR ?
Kuvvet makineleri yakacak maddelerinin (kömür, benzin, motorin, LPG) veya doğal enerji kaynaklarındaki (akarsular, rüzgar) enerjiyi mekanik enerjiye dönüştüren makinelerdir.
Dizel Motor Tanımı (İçten Yanmalı Motor)
Dizel motor, içten yanmalı bir motor tipidir. Kimyasal enerjiyi ısı enerjisine, ısı enerjisini de mekanik enerjiye çevirmek amacıyla üretilmiş mekanik parçalar bütünüdür.
Daha özel bir dizel motor tanımı ise; oksijen içeren atmosferik havanın sıkıştırılarak yüksek basınç ve sıcaklığa ulaşması ve silindir içine püskürtülen yakıtın bu sayede alev alması ve patlaması prensibi ile çalışan bir motordur.
Benzinli motorlardan farklı olarak ateşleme için bujiye ve yakıt oksijen karışımını oluşturmak için karbüratöre ihtiyaç yoktur.
4 Zamanlı Motor Çalışma Prensibi
- Emme: Hava ve benzin karışımı, sübap kapağının açılmasıyla birlikte silindir içerisine vakum yardımı ile çekilir.
- Sıkıştırma: İçeri alınan hava ve benzin karışımı, pistonun yukarı çıkıp hava ve benzin karışımını sıkıştırmasıyla ısınır ve sıkıştırılır.
- Yanma: Sıkışan hava ve benzin karışımı buji yardımı ile ateşlenir ve yanma evresi gerçekleşir. Bu hareketle birlikte motora hareket gücü verilmiş olur.
- Egzoz: Ateşlemenin gücü ile birlikte piston hızla aşağıya iner ve tekrar yukarı çıkarken egzoz sübap kapağının açılmasıyla birlikte atık gaz dışarı atılır. Sonrasında tekrar 1. Evreye dönülür.
Çalışma Prensibi
Ana rotor çıkık kutuplu olarak dizayn edilir. Paralel çalışma ve dengesiz yükler için ana rotora standart olarak damper kafesleri yerleştirilmiştir.
Rotoru mıknatıslamak için gereken güç dışarıdan, bir başka makina ile sağlanır. Bu uyarıcı, çoğunlukla aynı şaft üzerinde yer alır ve alternatörün rotoru ile aynı hızla döner (uyartım statoru-rotoru).
Stator
Stator, düşük kayıplı silisli çelik saçlardan imaj edilmiş, kaburgalarla desteklenerek çelik gövde içine çakılmıştır.
Stator olukları, dalga formundaki distorsiyonları minimum seviyede tutacak şekilde tasarlanmış ve ana stator sargıları, dalga şeklini bozan harmonikleri engelleyecek şekilde kısa adım olarak yerleştirilmiştir.
Voltaj Regülatörü (AVR)
Yükte meydana gelen değişimlerin neticesinde ortaya çıkan kayıpların aynı anda ikaz voltajının arttırılarak (ikazın voltajı, dolayısıyla akımının arttırılması) karşılanması ve böylece alternatörün çıkışının sabit tutulması için yapılan işleme regülasyon denir.
Sistem üzerine ayar edilen büyüklük tarafından etki yapan ayar devresi vardır. Bu kapalı bir devredir. Sistemde meydana gelen, istenmeyen değişiklikleri sürekli kontrol ederek oluşan sapmaları sisteme etki ederek anında mümkün olduğu oranda düzeltmeye çalışır.
Döner Diyot Plakası
İkaz rotorunda endüklenen AC gerilimi, ana rotordaki manyetik alanı kuvvetlendirmek için gerekli olan DC gerilime dönüştürürler.
Döner Diyot Plakası pozitif ve negatif 2 plakaya bölünmüştür ve her bir plakada 3 diyot vardır.
Varistor
IP Kodu: Tehlikeli bölümlere erişmeye, yabancı katı cisimlerin girmesine, su girişine karşı bir muhafaza ile sağlanan koruma derecelerini göstermek ve bu tür koruma ile ilgili ilave bilgileri vermek için kullanılan bir kodlama sistemidir.
Koruma sınıfı örneği : IP 23 CH
IP: Uluslararası koruma.
2: 1. Rakam (0-6 veya X)
3: 2. Rakam (0-8 veya X)
C: İsteğe bağlı ilave harf (A,B,C,D)
H: İsteğe bağlı tamamlayıcı harf (H,M,S,W)
1.Rakam: Makinenin parçaya karşı korumasını ifade eder.
Tehlikeli bölümlere ,
Tehlikeli bölümlere ,
H Sınıfı İzolasyon:
Cam elyaflı dokuma, asbest, laklı işleme tabi tutulmuş asbest ve cam elyafı malzemesi, silikon emdirilmiş malzemeden yapılır. İzin verilen max. Sıcaklık değeri 180°C’dir. (Çalışma sıcaklığı 130°C)
F Sınıfı İzolasyon:
Cam elyaf koruma, mika, asbest, laklı işleme tabii tutulmuş asbest ve cam elyaflı malzemesi, polister ve poliüretan reçinesi ya da silikon alkid emdirilmiş malzemeden yapılır. İzin verilen max. Sıcaklık 155°C’dir.
İHTİYAÇ DUYULAN JENERATÖR GÜCÜ NASIL BELİRLENİR ?
- Motorun marşlanması ile dönmeye başlayan alternatörün ikaz rotoru sargıları, ikaz statoru üzerindeki mevcut kalıcı mıknatıslığın oluşturduğu manyetik alanın, etkisi içinde kalarak dönmeye başlar.
- Sargıları keserek dönen manyetik alan, ikaz rotoru sargılarının uçlarında bir AC gerilim endüklenmesine neden olur.
- Döner diyot plakasındaki diyotlar ikaz rotorunda endüklenen AC gerilimi, ana rotorda kutup (N-S) oluşturabilmek için DC gerilime dönüştürür.
- DC gerilime dönüştürülen ikaz rotoru voltajı ana rotor sargılarına uygulanır. Dolayısıyla alternatör ana rotoru üzerinde N-S kutbu oluşturulup güçlü bir manyetik alan yaratılır.
- Ana rotorda oluşan manyetik alan ana statorda gerilim endüklenmesine sebep olur.
- Bu da stator sargılarından nominal gerilimin alınmasını sağlar. Alınan bu gerilim alternatör çıkış gerilimi olarak yük beslemelerinde kullanılır.
- Ana statorda endüklenen gerilim aynı zamanda referans Voltajı olarak, Voltaj regülatörüne de gönderilir.
- Bu referans Voltajı, regülatörün set değerleri ile karşılaştırılır (400Vac, 50Hz).
- Aradaki farkla orantılı olarak voltaj regülatörünün uyartım uçlarıyla ikaz statoruna ikaz voltajı (Vdc) uygulanır.
- İkaz statoruna uygulanan voltajın oluşturduğu manyetik alan içerisinde dönen ikaz rotorunda AC gerilim endüklenmesine neden olur.
- Ve süreç başa dönerek tekrar eder.
Ana rotor çıkık kutuplu olarak dizayn edilir. Paralel çalışma ve dengesiz yükler için ana rotora standart olarak damper kafesleri yerleştirilmiştir.
Rotoru mıknatıslamak için gereken güç dışarıdan, bir başka makina ile sağlanır. Bu uyarıcı, çoğunlukla aynı şaft üzerinde yer alır ve alternatörün rotoru ile aynı hızla döner (uyartım statoru-rotoru).
Stator
Stator, düşük kayıplı silisli çelik saçlardan imaj edilmiş, kaburgalarla desteklenerek çelik gövde içine çakılmıştır.
Stator olukları, dalga formundaki distorsiyonları minimum seviyede tutacak şekilde tasarlanmış ve ana stator sargıları, dalga şeklini bozan harmonikleri engelleyecek şekilde kısa adım olarak yerleştirilmiştir.
Voltaj Regülatörü (AVR)
Yükte meydana gelen değişimlerin neticesinde ortaya çıkan kayıpların aynı anda ikaz voltajının arttırılarak (ikazın voltajı, dolayısıyla akımının arttırılması) karşılanması ve böylece alternatörün çıkışının sabit tutulması için yapılan işleme regülasyon denir.
Sistem üzerine ayar edilen büyüklük tarafından etki yapan ayar devresi vardır. Bu kapalı bir devredir. Sistemde meydana gelen, istenmeyen değişiklikleri sürekli kontrol ederek oluşan sapmaları sisteme etki ederek anında mümkün olduğu oranda düzeltmeye çalışır.
Döner Diyot Plakası
İkaz rotorunda endüklenen AC gerilimi, ana rotordaki manyetik alanı kuvvetlendirmek için gerekli olan DC gerilime dönüştürürler.
Döner Diyot Plakası pozitif ve negatif 2 plakaya bölünmüştür ve her bir plakada 3 diyot vardır.
Varistor
- Stator sargısındaki yüksek ters geçiş voltajlarına karşı diyotları hasarlardan koruyan, 2 doğrultucu plaka arasına bağlanmış bir metal-oksit varistördür.
- Varistör polaritesizdir ve sıradan bir OHM metre ile ölçüldüğünde her 2 yönde de sonsuza yakın bir değer göstermelidir.
- Varistörler, üzerlerine uygulanan voltajı, kısa devre olarak belli bir süre belli bir akım geçirecek şekilde dizayn edilirler.
- Stator sargılarındaki yükün ani değişimleri, stator ile ana rotor arasında hava boşluğundaki manyetik alanın trafo tipi reaksiyonla beraber değişmesine neden olur.
- Bu değişimin ortaya çıkardığı enerji (rotor üzerinde) alternatif bir yol yaratmış olan varistör tarafından deşarj edilerek diyotların asar görmesi engellenmiş olur.
IP Kodu: Tehlikeli bölümlere erişmeye, yabancı katı cisimlerin girmesine, su girişine karşı bir muhafaza ile sağlanan koruma derecelerini göstermek ve bu tür koruma ile ilgili ilave bilgileri vermek için kullanılan bir kodlama sistemidir.
Koruma sınıfı örneği : IP 23 CH
IP: Uluslararası koruma.
2: 1. Rakam (0-6 veya X)
3: 2. Rakam (0-8 veya X)
C: İsteğe bağlı ilave harf (A,B,C,D)
H: İsteğe bağlı tamamlayıcı harf (H,M,S,W)
1.Rakam: Makinenin parçaya karşı korumasını ifade eder.
- 0: Korumasız
- 1: Gerilim altında bulunan veya dönen kısımlara parçaların kazara veya tesadüfen düşmesine karşı korumalı. Ancak bilerek bu parçaların sokulmasına karşı korumasız. (>= 50mm) (Elin dışıyla)
- 2: Orta büyüklükteki parçalara karşı korumalı. (>= 12,5mm) (Parmak ile)
- 3: >=2,5mm (Alet ile)
- 4: Tane şeklindeki parçalara karşı korumalı (>=1mm) (Telle)
- 5: Toza karşı korumalı (Telle)
- 6: Toz geçirmez (Telle erişmeye karşı korumalı)
- 0: Korumasız
- 1: Dikey düşey damla suya karşı
- 2: Yatay düşen damla suya karşı (dikeyle 15° açı)
- 3: Yatay gelen suya karşı korumalı (dikeyle 60° açı), püskürme
- 4: Sıçrama
- 5: Fışkırma
- 6: Güçlü Fışkırma
- 7: Batmaya karşı (P ve süre belli), geçici daldırma
- 8: Derin batmaya karşı (P belli, süre belirsiz), sürekli daldırma
Tehlikeli bölümlere ,
- A: Elin dışıyla
- B: Parmakla
- C: Aletle
- D: Telle
Tehlikeli bölümlere ,
- H : Yüksek gerilim cihazı
- M: Donanımın hareketli bölümleri (örneğin dönen bir manikanın rotoru) hareket halinde iken su girişinin açtığı zararlı etkilere karşı yapılan deney
- S : Donanımın hareketli bölümleri (örneğin dönen bir manikanın rotoru) hareketsiz (sükunet) halinde iken su girişinin açtığı zararlı etkilere karşı yapılan deney
- W: Belirtilen hava şartlarında kullanıma elverişli ve ilave koruyucu nitelikler veya işlemlerle sağlanmış.
H Sınıfı İzolasyon:
Cam elyaflı dokuma, asbest, laklı işleme tabi tutulmuş asbest ve cam elyafı malzemesi, silikon emdirilmiş malzemeden yapılır. İzin verilen max. Sıcaklık değeri 180°C’dir. (Çalışma sıcaklığı 130°C)
F Sınıfı İzolasyon:
Cam elyaf koruma, mika, asbest, laklı işleme tabii tutulmuş asbest ve cam elyaflı malzemesi, polister ve poliüretan reçinesi ya da silikon alkid emdirilmiş malzemeden yapılır. İzin verilen max. Sıcaklık 155°C’dir.
Web sitemizdeki;
Eviniz için, http://www.aksa.com.tr/jenerator-hesapla/Ev
İş Yeriniz İçin, http://www.aksa.com.tr/jenerator-hesapla/Is
Adreslerinden yaklaşık bir güç elde edip, ihtiyacınıza uygun jeneratörleri görebilirsiniz. Fakat bilmelisiniz ki jeneratör seçimi profesyonel testler ve hesaplamalar gerektirir. Satın alma süreçlerinizde AKSA ekibi size ücretsiz olarak yardımcı olacaktır.
STANDBY / PRIME / CONTINIOUS NEDİR ?
Eviniz için, http://www.aksa.com.tr/jenerator-hesapla/Ev
İş Yeriniz İçin, http://www.aksa.com.tr/jenerator-hesapla/Is
Adreslerinden yaklaşık bir güç elde edip, ihtiyacınıza uygun jeneratörleri görebilirsiniz. Fakat bilmelisiniz ki jeneratör seçimi profesyonel testler ve hesaplamalar gerektirir. Satın alma süreçlerinizde AKSA ekibi size ücretsiz olarak yardımcı olacaktır.
Standby Çalışma (Sınırlı Süre Çalışma) ;
JENERATÖRÜN KOYULACAĞI YER SEÇİLİRKEN NELERE DİKKAT ETMEK GEREKİR ?
- Şebeke kesintisi durumunda, değişken yükler için kullanılır.
- Yük faktörü: %80 (Günde 2 saat kısıtlaması ile azami %110 )
- Senelik çalışma süresi: 500 saat.
- Uygulama Alanları: İş merkezleri, oteller, hastaneler, toplu konutlar, dinlenme tesisleri, fabrikalar gibi yedek güç ihtiyacı olan yerler.
- Sınırlı olmayan zaman diliminde, değişken yük için jeneratör setinden elde edilen maksimum güçtür.
- Yük faktörü: %90 (12 saat ara ile 1 saat %10 aşırı yük).
- Senelik çalışma süresi: 500-700 saat (takriben)
- Uygulama Alanı: Endüstriyel ve ticari tesisler, ağır inşaat sektörü, kojenerasyon uygulamaları, kiralık ve marin jeneratörler.
- Sınırlı olmayan zaman diliminde, sürekli yükte jeneratör setinin verebildiği güç değeridir.
- Yük faktörü: %100
- Senelik çalışma süresi: Sınırsız, sürekli.
- Uygulama Alanı: Ana Şebekenin hiç var olmadığı yerlerde.
Jeneratörün konacağı yerin seçimi yapılırken aşağıdaki faktörler göz önüne alınmalıdır:
EĞER JENERATÖR KAPALI ORTAMA KONULACAK İSE;
- Yerleşim durumu, montaj tasarımları, sonraki servis yapabilme durumlarının dikkate alınarak Jeneratör etrafında yeterli boşluk bırakılmalıdır.
- Jeneratör odası, jeneratörün geçebileceği büyüklükte bir kapıya sahip olmalı. Gerektiğinde jeneratör, kolayca ulaşabilecek ve çıkarılabilecek bir yerde olmalıdır.
- Jeneratörün konulacağı zeminin jeneratör ağırlığını taşıyacak nitelikte ve düz bir zemin olmalı.
- Jeneratör soğutması için taze havaya ihtiyaç duyulacağından taze hava giriş ve atışları jeneratör hava ihtiyacını karşılayacak büyüklükte olmalıdır. Radyatörden atılan sıcak hava ortamdan uygun bir kanal yardımı ile ortam dışına çıkarılmalıdır.
- Jeneratör odası, yağıştan ve aşırı sıcaklık gibi dış etkilere karşı korumalı olacak şekilde düzenlenmelidir.
- Aşındıran veya iletkenlik sağlayan toz, iplik, duman, yağ dumanı, buhar ve motor egzoz dumanı gibi havadan taşınan zararlı maddelere karşı korumalı olmalı.
- Yetkisiz kişilerin jeneratör mahalline girişleri önlenmeli.
- Topraklama çubuğunu jeneratöre en yakın noktaya monte edin, yayılma direncini (maks.1kΩ) ölçün, kontak voltajı 25 Volt, 30 mA kaçak akımdan daha yüksek olmamalı.
- Jeneratör etrafında, elektrik çarpmaları ve yaralanmalara yol açmayacak şekilde önlem alınmalıdır.
EĞER JENERATÖR AÇIK ALANA KONULACAK İSE;
- Ağaç veya direk gibi devrilebilecek nesnelerin ve motorlu araçların çarpmasına karşı korumalı olmalıdır.
- Jeneratörün etrafında servis ve bakım yapmayı sağlayacak yeterli genişlikte alan olmalıdır.
- Jeneratörün etrafında, radyatörden çıkan sıcak havayı engelleyici herhangi bir etmen olmamalıdır.
- Jeneratör Kabin/Konteynır içerisine monte edilmeli.
- Dahili topraklama durumunu kontrol edilmeli.
- Yetkisiz kişilerin jeneratör mahalline girişleri önlenmeli.
- Topraklama çubuğunu jeneratöre en yakın noktaya monte edin, yayılma direncini (maks.1kΩ) ölçün, kontak voltajı 25 Volt, 30 mA kaçak akımdan daha yüksek olmamalı.
- Jeneratör etrafında, elektrik çarpmaları ve yaralanmalara yol açmayacak şekilde önlem alınmalıdır.
JENERATÖRDE NASIL YAKIT KULLANILMALI ?
EĞER JENERATÖR KAPALI ORTAMA KONULACAK İSE;
- Yerleşim durumu, montaj tasarımları, sonraki servis yapabilme durumlarının dikkate alınarak Jeneratör etrafında yeterli boşluk bırakılmalıdır.
- Jeneratör odası, jeneratörün geçebileceği büyüklükte bir kapıya sahip olmalı. Gerektiğinde jeneratör, kolayca ulaşabilecek ve çıkarılabilecek bir yerde olmalıdır.
- Jeneratörün konulacağı zeminin jeneratör ağırlığını taşıyacak nitelikte ve düz bir zemin olmalı.
- Jeneratör soğutması için taze havaya ihtiyaç duyulacağından taze hava giriş ve atışları jeneratör hava ihtiyacını karşılayacak büyüklükte olmalıdır. Radyatörden atılan sıcak hava ortamdan uygun bir kanal yardımı ile ortam dışına çıkarılmalıdır.
- Jeneratör odası, yağıştan ve aşırı sıcaklık gibi dış etkilere karşı korumalı olacak şekilde düzenlenmelidir.
- Aşındıran veya iletkenlik sağlayan toz, iplik, duman, yağ dumanı, buhar ve motor egzoz dumanı gibi havadan taşınan zararlı maddelere karşı korumalı olmalı.
- Yetkisiz kişilerin jeneratör mahalline girişleri önlenmeli.
- Topraklama çubuğunu jeneratöre en yakın noktaya monte edin, yayılma direncini (maks.1kΩ) ölçün, kontak voltajı 25 Volt, 30 mA kaçak akımdan daha yüksek olmamalı.
- Jeneratör etrafında, elektrik çarpmaları ve yaralanmalara yol açmayacak şekilde önlem alınmalıdır.
EĞER JENERATÖR AÇIK ALANA KONULACAK İSE;
- Ağaç veya direk gibi devrilebilecek nesnelerin ve motorlu araçların çarpmasına karşı korumalı olmalıdır.
- Jeneratörün etrafında servis ve bakım yapmayı sağlayacak yeterli genişlikte alan olmalıdır.
- Jeneratörün etrafında, radyatörden çıkan sıcak havayı engelleyici herhangi bir etmen olmamalıdır.
- Jeneratör Kabin/Konteynır içerisine monte edilmeli.
- Dahili topraklama durumunu kontrol edilmeli.
- Yetkisiz kişilerin jeneratör mahalline girişleri önlenmeli.
- Topraklama çubuğunu jeneratöre en yakın noktaya monte edin, yayılma direncini (maks.1kΩ) ölçün, kontak voltajı 25 Volt, 30 mA kaçak akımdan daha yüksek olmamalı.
- Jeneratör etrafında, elektrik çarpmaları ve yaralanmalara yol açmayacak şekilde önlem alınmalıdır.
Kullanılacak yakıt EN 590 veya ASTM D975 standartlarına uygun olmalıdır.
Yakıtın içindeki kükürt (sülfür) oranı % 0.5 den az olmalıdır. Aksi bir durumda, sıvı kükürtle etkileşime giren karbon, metal yüzeylerin çizilmesine ve aşınmasına neden olur.
Yakıtın minimum cetan sayısı 40 olmalıdır. 1500 m ve üzeri veya -20 °C’nin altında ki ortamlarda ise cetan sayısının 50’nin üzerinde olması tavsiye edilir. Cetan sayısı, dizel yakıtın tutuşma mehilidir. Yüksek hızlı motorlarda cetan sayısı 50-65, düşük hızlı motorlarda cetan sayısı 20-45 arasındadır.
SENKRONİZASYON NEDİR ?
Yakıtın içindeki kükürt (sülfür) oranı % 0.5 den az olmalıdır. Aksi bir durumda, sıvı kükürtle etkileşime giren karbon, metal yüzeylerin çizilmesine ve aşınmasına neden olur.
Yakıtın minimum cetan sayısı 40 olmalıdır. 1500 m ve üzeri veya -20 °C’nin altında ki ortamlarda ise cetan sayısının 50’nin üzerinde olması tavsiye edilir. Cetan sayısı, dizel yakıtın tutuşma mehilidir. Yüksek hızlı motorlarda cetan sayısı 50-65, düşük hızlı motorlarda cetan sayısı 20-45 arasındadır.
Jeneratörlerin birbirleri veya şebeke ile ortak barada birleşerek paralel olarak çalışmasıdır.
Jeneratörlerin Senkron Bağlanmasının Nedenleri;
KONTAKTÖR SEÇİMİNDE NELERE DİKKAT EDİLMELİ ?
Jeneratörlerin Senkron Bağlanmasının Nedenleri;
- Tüm sistemin kapasitesini arttırmak.
- Herhangi bir jeneratörün bakımı sırasında sistemde kesinti olmaksızın bakım yapabilmek.
- Kullanılabilecek makinelerin ölçülerinin ve ağırlıklarının sınırlı olması.
- Tüm sistemin güvenilirliğini arttırmak.
- Tüm sistemin verimini arttırmak (sistemde çalışan jeneratörlerin yük durumuna göre tam yükte, optimum çalışma şartlarında çalışmasını sağlamak).
AKSA Jeneratör’ün standart olarak kullandığı kontaktörler AC1 sınıfı’dır.
ORTAM ŞARTLARINA GÖRE ANTİFRİZ ORANLARI
- AC 1 : Anahtarlama zamanında kontaklardan geçen akım, nominal yük akımına eşittir. (Pf en az 0.95)
- AC 3 : Demerajlı yükler için kullanılması gereken kontaktörlerdir. Anahtarlama zamanında (motor gibi) 6xIn’lik demeraj akımının geçmesine müsaade edilir. Kesme sırasında normal şartlar altında In kullanılır. Arada sırada 6xIn akımında kesilmesine müsaade edilir.
- AC 4 : Kafesli veya bilezikli motorların kesikli çalışma ve ters akımla frenleme uygulamaları ile ilgilidir. Kontaktör motorun 5…7 katı olan yol alma akımında açar ve kapatır. (Örneğin; Tel-kablo makineleri, kesik çalışmalı takım tezgahları, metalürji, kaldırma, elektrovanalar, kavramalar..)
- AC 6b : Kondansatörler ilk devreye alma anında 1 ila 15 kHz arasında yüksek frekanslı ve anma akımının 180 katı büyüklüğünde, çok kısa süreli akımlara neden olurlar. Bu akımları sınırlamak için kondansatörün bağlandığı her faza şok bobini (endüktans) ilave edilir ya da bu şekilde dizayn edilmiş kontaktörler kullanılır. Bu sayede kontaktörün ömrü %100 artar.
Motora dışarıda su ile karıştırılmamış antifriz, sudan önce konursa, genelde motor bloğunun en alt seviyesine monte edilmiş ısıtıcının içine saf antifriz dolar. Motor çalıştıktan sonra dahi bu antifriz blok suyu ile karışmaz. Su pompası küme küme önce suyu, sonra antifrizi devir daim yaptırır ve bu şekilde devam eder. Isıtıcı çalıştığı anda da ısıtıcının içi antifrizle dolu olduğu için, hızlı bir şekilde sıcaklık yükselir, tortulaşma ve balçık oluşumu başlar.
Antifriz doldurma oranları ise aşağıdaki gibidir;
JENERATÖR KULLANIMINDAKİ BELİRGİN HATALAR NELERDİR ?
Antifriz doldurma oranları ise aşağıdaki gibidir;
- 0 – (-15) °C için; %30
- (-15) – (-25) °C için; %40
- (-25) – (-40) °C için; %50
- Satın alırken, kullanım amacına uygun (Standby, Prime, Continious) seçim yapılmalıdır. Kullanım amacıyla jeneratörün çalışma biçimi birbirlerine uyumsuz olması halinde motor ömrü kısalacaktır veya ciddi motor arızaları meydana gelecektir. Örneğin; Continious çalışmaya uygun olmayan bir jeneratörün, Continious kullanılması halinde motorun çalışma ömrü azalacaktır.
- Bina içlerinde kapalı odalara konulan jeneratörlerin yeterli hava sirkülasyonu olmalıdır. Aksi halde makine yüksek hararet sonucu hasar görebilir veya stop edebilir.
- Aşırı nemli mahallerde kullanılacak jeneratörlere ek olarak çalışma koşullarına uygun ekipmanlar takılması gerekmektedir. Aksi halde alternatör, motor ve metal aksamlar korozyon sonucu hasar görecektir.
- Yüksek ortam sıcaklığı ve yüksek rakım jeneratör performansını etkileyen en önemli etkenlerdendir. Alınan jeneratörün sağlıklı çalışması adına bu şartların satın alma aşamasında açıkça belirtilmesi, hatta firmadan keşif istenmesi gerekmektedir.
- Jeneratör gücünü düşük seçmek ne kadar zararlıysa, gereğinden fazla büyük jeneratör seçmek de bir o kadar zararlıdır. Jeneratörü %30’un altında çalıştırmak, jeneratörün motorunda ciddi hasarlar oluşmasına sebep olur.
- Özellikle konutlar için jeneratör seçerken konuttaki elektrik sisteminin tek fazlı veya üç fazlı olup olmadığı tespit edilip, jeneratörün de buna uygun seçilmesi alternatör arızalarının oluşmasını engelleyecektir.
- Piyasadan temin edilen ucuz ve kalitesiz filtre kullanımı, bakım saatlerine riayet edilmemesi ve yetkili servis dışında ehil olmayan servislerden yararlanılması jeneratör ömrünü ve çalışma performansını etkileyen en önemli etkenlerdendir. AKSA Jeneratör, jeneratör güç tespiti, jeneratör kurulum ve montajı, bakım ve onarım hizmeti alımlarında profesyonel ekiplerden yararlanılmasını tavsiye etmektedir.
- Uygun yalıtım, destek ya da egzoz borulamasının TSE 8528’ e göre yapılması,
- Jeneratör yerine yerleştirilmesinde başlayan Proje ve montaj adımlarının uygun standartta ve şekilde yapılması sonucu jeneratör titreşimi azaltılabilir.
- Her bir jeneratör tek modül olarak motor ve alternatör kaplin ile birbirine bağlanır ve grup esnek lastik izolatörlerle şaseye monte edilir.
- Jeneratör ağırlığını taşıyabilecek düzgün beton zemin yeterlidir.
- Normal hallerde yukarıdaki işlemler yapılmış olan gruplarda vibrasyon söz konusu değildir. Ekstra ağır bir beton kaide veya herhangi bir ekipman kullanmaya ihtiyaç duyulmaz. Fakat hassas ve stratejik binalarda ihtiyaç duyulması halinde, Jeneratör grubunun meydana getirdiği vibrasyonu yapıdan izole etmek için aşağıdaki detaya benzer (sismik tanımlama dahil) kaide betonun dizaynı inşaat veya yapı mühendisleri sorumluluğunda yapılabilir.
Not: Şase ile grup arasında titreşim takozu mevcut ise tekrar şase altına titreşim takozu koymak isterseniz AKSA yetkili servisine danışınız.
Jeneratörün ses yapmasını sağlayan parçalar vardır. Bu parçalar;
JENERATÖR BAKIM VE KONTROLLERİ KAÇ SAATTE BİR YAPTIRILMALIDIR ?
- Egzoz Sesi; Egzoz gazlarının titreyerek yayılmasından kaynaklanır.
- Mekanik Ses; Motor, alternatör ve kabin parçalarından kaynaklanır.
- Radyatör Sesi; Soğutma havasının fan vasıtasıyla radyatör finlerinden geçmesinden kaynaklanır.
- Yapısal Ses; vibrasyondan, gevşek montajdan kaynaklanır.
İlk 20 saat kontrol bakımıdır. Sonraki her 6 ay / 200 saat hangisi önce dolarsa periyodik bakım yapılması tavsiye edildiği gibi AKSA kendi personellerini de bu öneriye göre eğitmektedir.
JENERATÖR BAKIM VE KONTROLLERİ YAPTIRILMAZSA NE OLUR ?
- Sahip olduğunuz Jeneratör Garanti dışı kalır.
- Jeneratör normal çalışmayı sürdüremez, voltaj ve akım değerlerinde sapmalar meydana gelir.
- Sık sık arızalar meydana gelebilir.
- Mekanik aksamda aşınmalara ve yıpranmalara sebep olur. Motorun kullanım ömrünü kısaltır.
Konservasyon adı verilen bekleme prosedürü uygulanmalıdır. AKSA SERVİS ve YEDEK PARÇA A.Ş.’nin 444 4 630 telefonu ile irtibata geçtiğinizde konusunda uzman AKSA personeli sizlere hizmet vermekten memnuniyet duyacaklardır.
JENERATÖRLERİN GARANTİ KAPSAMI VE SÜRESİ NEDİR ?
- Türkiye Cumhuriyeti resmi sınırları dahilinde AKSA yetkili servisleri tarafından periyodik bakımları yapılan garanti süresi içindeki jeneratörlerin üretim kaynaklı, malzeme kaynaklı hata ve arızalar garantiden değerlendirilir.
- Türkiye Cumhuriyeti resmi sınırları dahilinde 2 yıl veya 2000 saat limitinden birinin dolması halinde sahip olduğunuz jeneratör garanti süresini doldurmuş sayılır.
AKSA SERVİS ve YEDEK PARÇA A.Ş.’ nin 444 4 630 telefonu irtibata geçtiğinizde alanında uzman AKSA personeli sizlere hizmet vermekten memnuniyet duyacaklardır.
JENERATÖRÜM OTOMATİK OLARAK DEVREYE GİRER Mİ ?
Şebeke (Şehir) elektriği kesildiğinde veya şebeke Voltajı belirlenen değerler dışına çıktığında, eğer jeneratörünüzün otomatik çalışma donanımı varsa, donanım (Kontrol Kartı) şebeke elektriğinin kesildiğini veya limit dışına çıktığını tespit ederek jeneratörü otomatik olarak çalıştırır ve binaya elektrik sağlar. Bu süre max. 8-10 saniye arasında gerçekleşir.
Şebeke elektriğinin geri gelmesi veya normal limitlerine dönmesi halinde kısa bir izleme süresi sonrasında (şebeke Voltajının sağlıklı olduğundan emin olduktan sonra), kontrol kartı otomatik olarak yükü jeneratörden alıp şebekeye aktarır. Sonrasında 3 dakika boşta çalışarak kendini soğutup stop eder.
PORTATİF JENERATÖRLER
Şebeke elektriğinin geri gelmesi veya normal limitlerine dönmesi halinde kısa bir izleme süresi sonrasında (şebeke Voltajının sağlıklı olduğundan emin olduktan sonra), kontrol kartı otomatik olarak yükü jeneratörden alıp şebekeye aktarır. Sonrasında 3 dakika boşta çalışarak kendini soğutup stop eder.
Portatif Jeneratör Seçimi
Bunun haricinde Jeneratör seçimini yaparken birçok faktörün göz önüne alınması uygun olacaktır. Bunlar;
- Jeneratör ile çalıştırılmasını arzu ettiğiniz cihazları ve aletleri belirleyiniz.
- Bu cihazların ve aletlerin üzerindeki etiketlerden güçlerini (watt) tek tek yazınız ve toplayınız. Gereken güç ortaya çıkacaktır.
- Aksa Jeneratör nominal güçlerine bakarak size uygun güçteki modeli seçiniz.
- Nominal güç çıkışı 100 m. rakımda ve 25 °C çevre sıcaklığına göre verilmiştir. Her 300 m. de %3,5 ve her 5,5 °C de %2 güç düşer.
- Jeneratör alırken motorların start güçleri önemlidir. Örneğin; elektrik motorlu buzdolapları, klimalar, kompresörler gibi cihazlar çalışmaya baslarken etiket gücünün 2-3 katı fazla güç çeker. Jeneratör gücünü tespit ederken bu özelliğin göz önüne alınması gerekir.
Bunun haricinde Jeneratör seçimini yaparken birçok faktörün göz önüne alınması uygun olacaktır. Bunlar;
- Jeneratörün nasıl kullanılacağı
- Gürültü seviyesi
- Yakıt verimi, tipi ve çalışma suresi
- Enerji/voltaj kalitesi
- Seyyar (portatif) veya sabit yerde çalışma durumu
- Kolay çalıştırma ve devreye verme
- Güvenilirlik ve kalite
- Servis ve yedek parça
- Kullanım kılavuzunu mutlaka okuyunuz. (http://www.aksa.com.tr/kullanim-kitapcigi) Kullanım kılavuzunda belirtilen hususlara uyulmaması halinde, ürün garanti kapsamından çıkacaktır.
- Çalıştırmak istediğiniz cihazlar için gerekli gücü belirleyiniz. Jeneratörün aşırı yüklenmesi sigortasının atmasına ve çalıştırdığınız cihazlarda arızaya sebep olabilir.
- Tamamen kapalı alanlarda (oda, garaj, apartman içi vb.) havalandırma yapılıyor olsa dahi jeneratörü çalıştırmayınız. Kapı, pencere açılması, fan ile havalandırma yapılması ortamdaki karbon monoksit birikimini engellemez.
- Çalıştırmak istediğiniz cihazları direkt olarak jeneratöre bağlayınız. Bunu yaparken uygun kesitte kablo kullanınız.
- Jeneratörü ıslak ortamlarda çalıştırmayınız ve bırakmayınız, elektrik çarpabilir. Asla ıslak elle jeneratöre dokunmayınız.
- Jeneratöre yakıt koymadan önce soğumasını bekleyiniz. Çalışırken veya sıcakken jeneratöre yakıt koymaya çalışmak yangına ve yaralanmalara sebep olabilir.
- Her yakıt konulduğunda yağ seviyesini de kontrol ediniz.
- Aksa Jeneratör, portatif jeneratörlerde SAE10W-30 yağ kullanılmasını tavsiye etmektedir.
- Aksa benzinli portatif jeneratörlerde 95 oktan kurşunsuz benzin kullanınız ve kullanılan motor 4 zamanlı olduğundan dolayı BENZİNE KESİNLİKLE YAĞ VEYA YABANCI MADDE KARIŞTIRMAYINIZ.
- Jeneratörü durdurduğunuzda mutlaka yakıt musluğunu kapatınız. Aksi takdirde jeneratör zarar görebilir.
- Portatif jeneratörler sürekli olarak en fazla 5 saat çalıştırılmalıdır. Bu süre sonunda motorun soğuması için 1 saat dinlendirilmelidir.
- Akülü modellerde jeneratör uzun süre çalıştırılmazsa akü boşalabilir. Motorun yağlanması, uzun ömürlü olması ve akünün şarjı için jeneratörün haftada bir çalıştırılması gerekmektedir.
- Portatif jeneratörleri kaynak makinası çalıştırmak amacıyla kullanmayınız.
- Portatif jeneratörlerde yerinde servis hizmeti verilmemektedir. Portatif Jeneratörlerin servislere ulaştırılması müşteri sorumluluğundadır. Aksa Jeneratör Servis (444 4 630), ücreti karşılığında yerinde servis hizmeti verebilir.
- Jeneratörü elektrik sisteminize bağlamadan önce devrenizde; 1 fazlı jeneratörler için 2 kutuplu, 3 fazlı jeneratörler için 4 kutuplu şebeke/jeneratör seçici şalter kullanınız.
- Portatif jeneratörler ile yasam destek üniteleri-tıbbi cihazların (solunum vs.) çalıştırılması sakıncalıdır. Jeneratör bu cihazlara zarar verebilir. Kesinlikle bu cihazları portatif jeneratöre bağlamayınız.